12ος ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ
ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ
 
Για τους μαθητές και τις μαθήτριες
όλων των τάξεων του Δημοτικού και του Γυμνασίου
 
Σεπτέμβριος 2022-Μάιος 2023
 
«Ο μαγικός περίπατος της Άλκης Ζέη: 100 χρόνια από τη γέννησή της»

Οι εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ διοργανώνουν για δωδέκατη συνεχή χρονιά ετήσιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα Φιλαναγνωσίας με τη μορφή διαγωνισμού και στόχο την καλλιέργεια της φιλικής σχέσης των παιδιών με τη λογοτεχνία και την ανάγνωση και εντέλει την αγάπη τους για το βιβλίο, καθώς και τη γνωριμία τους με το έργο Ελλήνων και ξένων λογοτεχνών, πολλοί από τους οποίους έχουν τιμηθεί με σημαντικά βραβεία για τη συγγραφική τους δραστηριότητα.

 

Ο Μαραθώνιος Ανάγνωσης εντάσσεται στο πλαίσιο του προγράμματος της Φιλαναγνωσίας και υποστηρίζει το έργο του εκπαιδευτικού, ενώ παράλληλα δίνει την ευκαιρία στον μαθητή να ασχοληθεί με θέματα που σχετίζονται με τα ενδιαφέροντά του καθώς και με επίκαιρα ζητήματα του τόπου του και του κόσμου εν γένει.

Αποστολή: Ο μαγικός περίπατος της Άλκης Ζέη: 100 χρόνια από τη γέννησή της

Η Άλκη Ζέη δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Ανήκει στους σημαντικότερους Έλληνες συγγραφείς, ενώ τα βιβλία της θεωρούνται σταθμός στην ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας, καθώς έχουν αγαπηθεί τόσο από το νεανικό όσο και από το ενήλικο κοινό, έχουν μεταφραστεί σε πάνω από είκοσι γλώσσες και κυκλοφορούν σε πολλές χώρες του εξωτερικού. Στα έργα της η συγγραφέας μετατρέπει προσωπικά της βιώματα σε μυθιστορηματικές καταστάσεις, επιτρέποντας στους ήρωές της να βλέπουν τα πράγματα με τη δική της ματιά. Χωρίς ίχνος διδακτισμού, αλλά με διάθεση να προβληματίσουν τον αναγνώστη, τα βιβλία της ξεχωρίζουν για την εξαιρετική λογοτεχνικότητα, την καλοδουλεμένη πλοκή και το διάσπαρτο χιούμορ.

 

Με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση της Άλκης Ζέη (1923), στον φετινό επετειακό Μαραθώνιο καλούμε τους μαθητές να μελετήσουν τα βιβλία μιας από τις σπουδαιότερες συγγραφείς της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας και να εμβαθύνουν στην ιστορία, για να μπορέσουν να εκφράσουν γραπτά ή προφορικά βαθύτερες σκέψεις ή και να εκφραστούν καλλιτεχνικά. Αυτός είναι ο τρόπος να διαφυλάξουμε ζωντανό το τεράστιο αυτό έργο που άφησε ως παρακαταθήκη στις νεότερες γενιές αναγνωστών.

Γιατί να πάρω μέρος

Ο Μαραθώνιος Ανάγνωσης αποτελεί ένα ολοκληρωμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα λογοτεχνίας για να παρουσιαστεί και να συζητηθεί ένα βιβλίο σε μια σχολική ομάδα. Υποστηρίζει και ενισχύει το πρόγραμμα Φιλαναγνωσίας των μαθητών εξυπηρετώντας τους στόχους του. Το πρόγραμμα του Μαραθωνίου δεν περιορίζεται μόνο στην ανάγνωση, αλλά δίνει αφορμή και κίνητρο στον εκπαιδευτικό να εργαστεί με την ομάδα του διαθεματικά, να καθοδηγήσει τα παιδιά να εξετάσουν το θέμα από πολλές πλευρές, να ερευνήσουν, να μοιραστούν και να ανταλλάξουν σκέψεις και απόψεις, να αναπτύξουν διάλογο με στόχο να γίνουν ενεργητικοί αναγνώστες. Επιπλέον, δίνει τη δυνατότητα γνωριμίας με καταξιωμένους συγγραφείς.

Τα παιδιά της Α΄ Δημοτικού διαβάζουν τα βιβλία:
Γατοκουβέντες
Μια Κυριακή του Απρίλη

Τα παιδιά της Β΄ Δημοτικού διαβάζουν τα βιβλία:
Γατοκουβέντες
Τα παπούτσια του Αννίβα
Η Αλίκη στη χώρα των μαρμάρων

Τα παιδιά της Γ΄ Δημοτικού διαβάζουν τα βιβλία:
Η Αλίκη στη χώρα των μαρμάρων
Ο νυχτερινός περίπατος της γιαγιάς
Ο θείος Πλάτων

Τα παιδιά της Δ΄ Δημοτικού διαβάζουν τα βιβλία:
Το καπλάνι της βιτρίνας
Ένα παιδί από το πουθενά
Ο ψεύτης παππούς

Τα παιδιά της Ε΄ Δημοτικού διαβάζουν τα βιβλία:
Η μωβ ομπρέλα
Το καπλάνι της βιτρίνας – Graphic novel
Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου – Graphic novel

Τα παιδιά της ΣΤ΄ Δημοτικού διαβάζουν τα βιβλία:
Κοντά στις ράγιες
Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου

ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΤΕ ΠΩΣ ΟΛΟΙ ΟΣΟΙ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΣΤΟΝ ΜΑΡΑΘΩΝΙΟ ΠΑΙΡΝΟΥΝ ΒΡΑΒΕΙΑ ΚΑΙ ΔΩΡΑ, ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΟΜΩΣ ΔΩΡΟ ΕΙΝΑΙ Η ΑΠΟΛΑΥΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ.

 

Ο ένατος μήνας του έτους. 

Έχει 30 ημέρες και είναι ο πρώτος μήνας του φθινοπώρου. 

Ωστόσο, την εποχή που το ρωμαϊκό έτος άρχιζε το Μάρτη, ο Σεπτέμβριος κατείχε την έβδομη θέση στη σειρά των μηνών, όπως δείχνει και τ' όνομά του. Γιατί septem στα λατινικά σημαίνει εφτά. Όταν πρώτος μήνας καθιερώθηκε από το Νουμά Πομπίλιο ο Γενάρης, τότε ο Σεπτέμβρης έγινε ένατος.

Η 1η Σεπτέμβρη ήταν κι αυτή για τους Ρωμαίους ένα είδος πρωτοχρονιάς. Την ονόμαζαν indictio (ινδικτιώνα), που σημαίνει κατανομή φόρων ("επινέμηση"). Γιατί το μήνα Σεπτέμβριο έχουν πια συγκεντρωθεί όλα τα εισοδήματα, και το κράτος όριζε τότε στον κάθε νοικοκύρη τι φόρο πρέπει να πληρώσει απ' την παραγωγή του. 'Ηταν σαν να λέμε ένα είδος αρχής του οικονομικού έτους.

Ονομαζόταν και  «χρονογράφος», γιατί επικρατούσε η πίστη ότι κατά τον μήνα αυτό ο χάρος «γράφει» εκείνους που πρόκειται να πεθάνουν κατά τη διάρκεια του χρόνου.

ΓΙΟΡΤΕΣ

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ (8/9). 

Η γέννηση αυτή σηματοδοτεί τη λύση της κατάρας της προπατορικής ενοχής.

Η ΥΨΩΣΗ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ (14/9). 

Στις εκκλησίες μοιράζεται την ημέρα αυτή βασιλικός, που πηγάζει από την παράδοση, ότι στο μέρος όπου βρέθηκε ο Τίμιος Σταυρός είχε φυτρώσει το αρωματικό αυτό φυτό, γι’ αυτό και ο βασιλικός λέγεται και «σταυρολούλουδο». Με το βασιλικό αυτό από την εκκλησία και με αγιασμό της ημέρας ετοιμαζόταν το νέο προζύμι για όλη τη χρονιά.
Μία γιορτή που αποτελούσε χρονικό σταθμό στις τοπικές αγροτικές & ποιμενικές εργασίες και λαμβανόταν σαν αρχή ή το τέρμα για τις σχετικές συμβάσεις.

Οι αγροτικές εργασίες έδωσαν κι άλλες ονομασίες στο μήνα αυτό, όπως Σταυριάτης ή Σταυρίτης και Σταυρός, Πετμεζάς, Χινόπωρος, Ορτυκολόγος (λόγω του περάσματος των ορτυκιών που αποδημούν), Τρυγομηνάς ή Τρυγητής (λόγω τρύγου) κ.ά. 

Θεωρείται επίσης ο μήνας των μεγάλων παζαριών (εμποροπανηγύρεις).

ΕΡΓΑΣΙΕΣ

Τρύγος.
Όργωμα χωραφιών, για αν σπείρουν πρώιμα δημητριακά (σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη), ή διάφορα όσπρια (φακή, κουκιά, μπιζέλια κ.λ.π.)
Φύτεμα αειθαλών δέντρων & φραουλών.
Σπέρνουν ραδίκια, σπανάκια, αντίδια, μαρούλια, κάρδαμο, ρόκα, μαϊντανό, αντράκλα, ραπανάκια, λάχανα & κουνουπίδια.
Συνεχίζεται το μάζεμα του καπνού.
Απολυμαίνουν τα κοτέτσια.
Πάχυνση βοδιών & χοίρων.

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ

«Τον Σεπτέμβρη τα σταφύλια, τον Οκτώβρη τα κουδούνια».
«Αν βρέξει ο τρυγητής, χαρά στον τυροκόμο».
«Τον τρυγητή τ’ αμπελουργού, πάνε χαλάλι οι κόποι».
«Στον τρυγητή σιτάρι σπείρε και στο πανηγύρι σύρε».
«Του Σεπτέμβρη οι βροχές, πολλά καλά μας φέρνουν».
«Βοηθάει ο Αι- Γιάννης και ο Σταυρός, γιομίζει το αμπάρι κι ο ληνός».
«Θέρος, τρύγος, πόλεμος».
«Μάρτη και Σεπτέμβρη ίσια τα μεσάνυχτα» [=ισημερία]
«Του Σταυρού αρμένιζε και του Σταυρού δένε».
«Του Σταυρού κοίτα και τ’ Αϊ Γιωργιού ξεκίνα».
«Του Σταυρού σταύρωνε και δένε».
«Του Σταυρού σταύρωνε και σπέρνε».